۹ نکته برای یادگیری آسان برنامه نویسی

یادگیری آسان برنامه نویسی یکی از رویاهای هر کاربر کامپیوتری است که قصد برنامه نویس شدن را دارد. بیشتر کسانی که در این راه پا میگذارند با حرف هایی مثل “برنامه نویسی سخت ترین کار دنیاست” یا “طاقت فرساتر از برنامه نویسی کار دیگری نیست!” روبه رو میشوند که باعث میشود ترس کل وجودشان را بگیرد و از برنامه نویسی یک غول در ذهن خود بسازند که به هیچ وجه قابل شکست دادن نیست.

اما خبر خوب این است که در حقیقت اینطور نیست و برنامه نویسی یکی از شیرین ترین کارهای دنیاست. برنامه نویسی یکی از کارهاییست که شما در حین انجام دادن آن نیز میتوانید یاد بگیرید و این به جذابیت کار اضافه میکند. در ثانی یادگیری برنامه نویسی هم آسان است اگر راه درست خودش را پیش ببرید.
در این مقاله ما سعی میکنیم با ۹ نکته شما را در مسیر اصلی یادگیری برنامه نویسی قرار دهیم که بتوانید این کار جذاب را ساده یاد بگیرید و در مسیر پیش بروید. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که با کلمه برنامه نویسی ترس وجودتان را میگیرد و در یادگیری برنامه نویسی خاطره های بدی دارید، یا کسی هستید که میخواهید در دنیای برنامه نویسی قدم بگذارید، این مقاله مخصوص شماست. من به شما توصیه میکنم که نکته هایی که در اینجا گفته میشود را جدی بگیرید تا عاشق برنامه نویسی و یادگیری برنامه نویسی شوید. سعی کرده ایم در این مقاله نکاتی رو بگیم که یادگیری برنامه نویسی رو به شدت آسان می کند و حس و علاقه شما به آن را افزایش میدهد.

۹ نکته برای یادگیری آسان برنامه نویسی

همانطور که در بالا گفتیم در این بخش می خواهیم ۹ نکته برای یادگیری آسان برنامه نویسی رو ابتدا معرفی کنیم و به صورت لیست به شما نشان دهیم و بعد در مورد هر نکته، توضیحاتی رو ارائه دهیم. سعی کرده ایم نکات ضروری و مهم رو تو این لیست قرار دهیم. حتما این ۹ نکته رو تو ذهنتون قرار دهید و استفاده کنید با این نکات یادگیری آسان برنامه نویسی امکان پذیر می شود و خیلی راحت شما می توانید یک برنامه نویس حرفه ای و فوق العاده شوید. پس همراه ما باشید تا این نکات رو با هم مورد بررسی قرار دهیم.

• علاقه و پشتکار
• انتخاب زبان و نصب ابزارهای مورد نیاز
• نوشتن اولین برنامه
• درک برنامه نویسی و الگوریتم
• استفاده از الگوریتم ها در برنامه ها
• هدف از برنامه نویسی
• خلاصه نویسی و فلش کارت
• کپی/ پیست
• یادگیری بیشتر و تمرین بیشتر

شاید بعضی از این عنوان ها برای شما گنگ و نامفهوم باشند ولی جای نگرانی نیست چون در ادامه در مورد هر کدام توضیحات کاملی رو میدهیم تا بیشتر آشنا شوید و درک درستی از این عنوان ها داشته باشید. کافیه مطالب زیر رو برای هر عنوان مطالعه کنید. اگرم جایی مشکلی داشتید و متوجه نشدید اصلا جای نگرانی نیست کافیه در بخش نظرات اعلام کنید تا بیشتر راهنمایی نماییم.

۱- علاقه و پشتکار

مسلما مهم ترین فاکتور موفق شدن در برنامه نویسی و البته آسان شدن راه یادگیری برنامه نویسی، علاقه داشتن است. اگر به برنامه نویسی علاقه ندارید و صرفا برای درآمد بالا میخواهید برنامه نویس شوید، احتمالا جایی در بین برنامه نویس های ماهر و حرفه ای نخواهید داشت. شما باید واقعا به برنامه نویسی علاقه داشته باشید و در یادگیری آن پشتکار به خرج دهید. باید در دنیای کامپیوتر لجباز باشید و آنقدر راه های مختلف را امتحان کنید تا بالاخره نتیجه بگیرید.

پسربچه ای را فرض کنید که یک اسباب بازی میخواهد. او آنقدر خواسته اش را تکرار میکند و لجبازی میکند تا بالاخره پدرش آن را تهیه میکند. ممکن است که این لجبازی در هر موقعیتی درست نباشد اما در دنیای برنامه نویسی نیز شما باید لجباز باشید و هیچوقت از خواسته خود دست نکشید.
نکته دیگر توجه به درآمد و پول برنامه نویس ها است، همانطور که گفتیم نباید در ابتدای کار دنبال درآمد بالا باشید، چرا که با این کار ادامه مسیر برای شما سخت میشود. چون به درآمد بالا نمیرسید و ممکن است از برنامه نویسی دست بکشید. در ابتدای کار شما فقط باید دنبال یادگیری باشید و اینکه از برنامه نویسی لذت ببرید نه از درآمد آن! مطمئن باشید وقتی حرفه ای شوید و متخصص یک زبان برنامه نویسی باشید بدون اینکه دنبال کار باشید یا آگهی های استخدامی را بررسی کنید، شرکت ها خودشان به سراغ شما می آیند و چه بسا که درآمد بالایی نیز انتظارتان را میکشد. 

خودم به شخصه دیده ام که برای برنامه نویس های حرفه ای و فوق العاده دست و پا می شکنند و حاضرن مبالغ زیادی پرداخت کنند و مزایای زیادی در اختیارشون قرار دهند. در ابتدا به فکر یادگیری و تسلط باشید پول خودش میاد و اصلا جای نگرانی نیست. 

۲- انتخاب زبان و نصب ابزارهای مورد نیاز

یکی از مراحلی که بیشتر برنامه نویس های تازه‌کار درگیر آن میشوند و حتی ممکن است در همان مرحله از برنامه نویسی دست بکشند این است که کدام زبان را انتخاب کنند و چگونه محیط برنامه نویسی را نصب و آماده بکنند. امروزه با توجه به زیاد شدن زبان های برنامه نویسی و حتی زیاد شدن محیط های برنامه نویسی حق کاملا با شماست و این مرحله بسیار مرحله سختی است اما باور کنید اولین قدم در برنامه نویسی همیشه سخت ترین قدم است و اگر این مرحله را با صبوری رد کنید بقیه راه برای شما هموار است. پس زیاد روی انتخاب زبان حساس نباشید، سریع نیازها و اهداف خود را از برنامه نویسی در یک کاغذ بنویسید و با توجه به آنها زبان برنامه نویسی خود را انتخاب کنید. در مورد محیط برنامه نویسی و ویرایشگر نیست همینطور است، اصلا وسواس به خرج ندهید و یکی را انتخاب کنید. مطمئن باشید ساده ترین ویرایشگر نیز میتواند نیازهای شما را در ابتدای برنامه نویسی رفع کند.

نکته دیگر این است که دنبال چیزهای اضافه نگردید. چند روز پیش یکی از کاربران از من آدرس افزونه ای را میخواست که وقت کدنویسی، دکمه های صفحه کلیدش صدای کامپیوتر هکرها (در فیلم ها) را بدهد. خب این گزینه خیلی چیز کاربردی نیست و حتی ممکن است محیط شما را سنگین کند.. درثانی شما اگر به آن افزونه وابسته شوید باید در هر کامپیوتری که کد میزنید آن را نصب کنید و اگر کامپیوتر مال شما نباشد با مشکل مواجه هستید.
اگر شما جزو این دسته از افراد، که میگفت این افزونه به من انگیزه میدهد، هستید سعی کنید که بیشتر روی خود برنامه نویسی تمرکز کنید. شما هیچوقت با محیط های تاریک و افزونه های مختلف برنامه نویس خوبی نخواهید شد. شما وقتی برنامه نویس خوبی میشوید و وقتی یادگیری برنامه نویسی برای شما ساده میشود که از خود برنامه نویسی لذت ببرید و انگیزه شما خود کدنویسی باشد.

۳- نوشتن اولین برنامه

اگر شما به تازگی میخواهید وارد دنیای برنامه نویسی شوید یا میخواهید یادگیری یک زبان جدید را آغاز کنید، توصیه میشود که اولین برنامه خود را با یک مثال ساده مثل Hello World شروع کنید. در اینجا فقط کافیست بدانید که با یک زبان برنامه نویسی چطور میشود خروجی گرفت و یک چیز ساده اجرا کرد و همینطور پیش بروید و مثال های ساده را با آن زبان بنویسید. مثلا یک برنامه که جمع دو عدد را به شما بدهد، یا یک برنامه که معدل شما را حساب کند و خیلی چیزهای ساده دیگر. فقط کافی است که کمی داکیومنت های اصلی زبان مورد نظرتان را بخوانید، مطمئن باشید که همه چیز خیلی سریع به دستتان خواهد آمد.

در این قدم شما باید مقدمات را یاد بگیرید و آنها را تمرین کنید و درک درستی از نحو کارکردن برنامه و کدهایتان داشته باشید. گفته میشود که این مرحله نیز یکی از مراحل سخت برنامه نویسی است. اما بدانید که اگر میخواهید برنامه نویسی را برای خودتان آسان کنید باید از این مرحله نیز بگذرید. فقط کافی است صبوری به خرج دهید و تمرین زیاد داشته باشید. هرچقدر که شما تمرین های زیادتری بنویسید، برنامه نویس قوی تری نیز میشوید.
توجه داشته باشید که قدم های بزرگ نیز برندارید و به شروع های کوچک بسنده کنید. زیرا ممکن است از بلندپروازی ها شکست بخورید و برنامه نویسی را برای خودتان سخت کنید و در آخر کلا بیخیال آن شوید.

۴- درک برنامه نویسی و الگوریتم

الگوریتم یک پیشنیاز خیلی مهم برای برنامه نویسی محسوب میشود اما به این معنی هم نیست که پایه ریاضی قوی داشته باشید. خیلی ها این دو را با هم ترکیب میکنند و گاهی به اشتباه در فکرشان مجسم میشود که برنامه نویس خوب، یک ریاضی دان خوب است! برای الگوریتم شما فقط کافیست ذهن خودتان را شبیه ذهن یک برنامه نویس پرورش بدهید.

یعنی به مسائل با دید بازتری نگاه کنید، آنها را تکه تکه کنید، راه حل ها را طبقه بندی کنید و در نهایت یعنی کارها را مرحله به مرحله پیش ببرید و همه چیز را برای خودتان ساده تر کنید.
یک حکایت بامزه برای برنامه نویس ها هست که میگوید:
اگر یک برنامه نویس به حمام برود، میمیرد! چون وقت شامپو زدن دستورالعمل آن را میخواند
۱: موهای خودتان را خیس کنید
۲: کمی شامپو به سرتان بزنید
۳: سرتان را با دست هایتان بمالید
و به همین ترتیب چون هیچوقت دستورالعل نگفته این کار را تمام کنید، برنامه نویس نیز تا آخر عمرش به سر خودش شامپو میزند.
پس برای الگوریتم نیز همانقدر که بدانید کارها را مرحله به مرحله با ترتیب درست انجام دهید کافی است. همچنین برای این مرحله زبان برنامه نویسی به اسم Scratch وجود دارد که برای درک الگوریتم خیلی فان و کاربردی است. اگر سن شما کم است یا حوصله کار کردن با این برنامه را دارید بسیار به شما توصیه میشود که برای یک بار هم که شده این زبان برنامه نویسی ساده را تست کنید.
در اسکرچ دستوردهی شما به کامپیوتر مرحله به مرحله است و همانطور که دارید یک الگوریتم طراحی میکنید یک برنامه نیز میسازید.

۵- استفاده از الگوریتم ها در برنامه ها

حالا که شما درک درستی از الگوریتم و برنامه نویسی پیدا کردید وقت آن است که در برنامه های عملی از آنها استفاده کنید. برای این منظور میتوانید تمرین های کتاب یا منبع آموزشی تان نگاهی دوباره بیاندازید و آنها را تکه تکه کنید و تکه های ساده را حل کنید.

برای مثال شما میخواهید یک برنامه محاسبه معدل بگیرید. در ابتدا باید نمره درس ها از کاربر بگیرید. سپس آنها را جمع کنید و تقسیم بر تعداد درس ها بکنید و سپس معدل را به کاربر نمایش دهید. این طریقه برنامه نویسی خیلی ساده تر از آن است که در یک لحظه بخواهید تمام برنامه را بنویسید. شاید اثر این رویکرد الگوریتمیک در برنامه های ساده دیده نشود اما در برنامه های بزرگ و حتی متوسط خیلی پررنگ میشود.

این توانایی که شما بتوانید برنامه خود را به چند برنامه ساده دیگر تبدیل کنید و جداگانه آنها را بنویسید به یادگیری آسان برنامه نویسی خیلی کمک میکند و همچنین لذت برنامه نویسی را دو برابر میکند.

۶- هدف از برنامه نویسی

دو نفر را فرض کنید که میخواهند به یک سفر یک روزه به جنگل بروند. نفر اولی بدون داشتن هیچ اطلاعی از آب و هوا، لوازم مورد نیاز، لباس مناسب، خطرات احتمالی و .. به راه می افتد و در جنگل شروع به قدم زدن میکند. این فرد خیلی زود راه خودش را گم میکند، ممکن است هوا خراب شود و چون وسایل و لباس لازم را ندارد سرما بخورد و مریض شود و از آخر نیز نمیتواند به خانه برگردد و البته حیوانات وحشی نیز در کمین! خب چنین فردی نه تنها نمیتواند از سفرش لذت ببرد بلکه این سفر تبدیل به یک خاطره بد برایش میشود. اما فرد بعدی اول مطالعه میکند و شرایط آب و هوایی را میسنجد، لباس مناسب و وسایل مورد نیاز خود را تهیه میکند و یک نقشه یا جی پی اس نیز تهیه میکند که راهش را گم نکند. چنین فردی هم از سفرش لذت میبرد، هم چیزهای جدید تجربه میکند و یاد میگیرید.

برنامه نویسی نیز به همین صورت است، کسی که راه و هدف خودش را مشخص میکند خیلی راحتتر و ساده تر برنامه نویسی را یاد میگیرد تا کسی که بدون هیچ هدفی خاصی میخواهد برنامه نویس شود. پس سعی کنید ابتدا به نیازها و اهداف خود از برنامه نویسی نگاهی بیاندازید و آنها را در دفترچه یادداشت یا کاغذی بنویسید و سپس متناسب با آنها قدم های برنامه نویسی را بردارید.

۷- خلاصه نویسی و فلش کارت

میتوانید برای اینکه هر لحظه که بخواهید برنامه نویسی را مرور کنید از چیزهایی که یاد میگیرید خلاصه نویسی کنید یا فلش کارت درست کنید و در اتوبوس یا مترو یا مکان های مختلف که امکان دسترسی به لپ تاپ یا کامپیوترتان وجود ندارد از آنها استفاده کنید و نکات برنامه نویسی را مرور کنید. با این روش شما هر روز بهتر از دیروز میشوید چرا که مغز شما در هر لحظه در حال فکر در مورد برنامه نویسی است و مطمئن باشید که نتیجه این کار را در دراز مدت خواهید دید.

آمار و تحقیقات نشان میدهد که یادگیری از طریق نوشتن به مراتب بیشتر از یادگیری از طریق خواندن میباشد، پس وقتی که شما دست به قلم میشوید و نکات و حتی کدهای برنامه نویسی را در دفترچه یادداشت خود مینویسید باز هم در حال یادگیری هستید و همین باعث میشود که یادگیری برنامه نویسی برای شما آسان تر شود.

۸- کپی/ پیست

یکی از آفت های کدنویسی که باعث میشود برنامه نویسی یک کار سخت به نظر بیاید در کمال ناباوری کپی و پیست کردن کد هاست. اینکه شما یک کد در اینترنت ببینید و آن را کپی کنید و اجرا کنید و ببینید کار میکند خیلی زیباست! ولی بعدها اگر بخواهید خودتان یک برنامه واقعی بنویسید خواهید دید که قادر به تعریف یک شرط ساده یا نوشتن یک برنامه ساده نیستید و همین باعث میشود که شما فکر کنید برنامه نویس ها چه کارهای سختی انجام میدهند. درست است که هر کاری سختی های خودش را دارد اما شما با کپی و پیست کردن کدها به سختی کار برنامه نویسی اضافه میکنید و مغز خود را تنبل میکند.

کپی پیست کردن شما را هم تنبل در یادگیری و هم تنبل در فکر کردن می کنند پس کپی و پیست ممنوع

اگر در ابتدای راه هستید و حتی میدونید کدها چه می کنند از کپی پیست کردن خودار کنید چون خیلی روی شما تاثیر منفی میذارد. متاسفانه خیلی از کسانی که به سمت برنامه نویسی میان روزهای اول خیلی خیلی کدها رو کپی پیست می کنند. 

۹- یادگیری بیشتر و تمرین بیشتر

اگر بخواهید برنامه نویس خوبی بشوید و همزمان از برنامه نویسی لذت ببرید باید مغز خود را در همه حال درگیر نگه دارید. معماهای برنامه نویسی حل کنید، تمرین ها را در ذهن خود مرور کنید و یا فکر کنید چه کاری میتوانید با برنامه نویسی انجام دهید که دنیای امروزی را تبدیل به یک دنیای بهتر و مدرن تر بکند؟! با این کار شما هر لحظه در حال پیشرفت هستید، شاید خودتان متوجه نشوید اما مغز شما در ضمیر ناخودآگاه شما در حال فکر به این مسائل میشود و همین باعث میشود که مغز شما رشد کند و بهتر از بقیه بتوانید فکر کنید و مسائل را حل کنید. برای حل سوال های برنامه نویسی نیز میتوانید به سایت Coding Games سر بزنید. در این سایت هم میتوانید بازی کنید و هم سوال ها و چالش های برنامه نویسی را حل کنید که به مراحل بعدی بروید. اگر زبانتان خوب است پیشنهاد میکنم حتما سری به این سایت بزنید.

و در نهایت مسیر آسان برنامه نویسی در یادگیری مستمر است. اگر شما شروع به زدن زنگ یک خانه بشوید بالاخره در آن باز میشود، اما اگر فقط به آن نگاه کنید هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.

نتیجه گیری
برنامه نویسی واقعا کار ساده ای است، اگر اصول آن را بلد باشید. در این مقاله شما فهمیدید که چه چیزهایی را باید رعایت کنید تا یادگیری برنامه نویسی ساده شود. سعی کنید تمام این نکته ها را در خاطر بسپارید و به آنها عمل کنید تا لذت برنامه نویسی را بچشید.
امیدواریم که از برنامه نویسی فرار نکنید و آنقدر تمرین و تکرار کنید که آن را به آسانی یاد بگیرید و هر روز شاهد موفقیت شما باشیم.

حالا به نظر شما برای یادگیری آسان برنامه نویسی باید چه نکات دیگر روی رعایت کنیم؟