اولین مرحله برای خلق یک برنامهی موفق نوشتن الگوریتم مناسب برای آن میباشد، اگر بتوانید ایدهی خود را در قالب الگوریتم و فلوچارت پیادهسازی کنید بخش اصلی مسیر را پیمودهاید، پس از آن تنها کافیست الگوریتم خود را به کدهای برنامهنویسی تبدیل کنید، در ادامه با همیار آیتی همراه باشید تا با هم نحوه نوشتن الگوریتم را بیاموزیم و بدانیم چگونه میتوانیم ایدههای خود را به الگوریتم و در نهایت به برنامه تبدیل کنیم.
یک الگوریتم شامل تعدادی از دستورات است:
- دستورات ورودی
- دستورات خروجی
- دستورات محاسباتی
- دستورات شرطی
- دستورات تکرار
در ادامه به توضیح ۳ مورد اول میپردازیم، میتوانید با دستورات شرطی و تکرار در پستهای بعدی آشنا شوید.
دستورات ورودی
این دستورات برای دریافت دادههای ورودی استفاده میشوند، شما میتوانید یک نام اختصاری را به متغیرهای ورودی تخصیص دهید. (بخوان، دریافت کن، بگیر و… جزو این نوع دستورات میباشند)
دستورات خروجی
این دستورات برای نمایش نتایج الگوریتم یا نمایش پیامهای مورد نیاز به کار میروند (نمایش بده، چاپ کن و… از جمله دستورات خروجی هستند)
مثال: الگوریتمی بنویسید که اعداد مثبت کوچکتر از ۶ را نمایش بدهد.
- شروع
- اعداد ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ را نمایش بده.
- پایان
مثال: الگوریتمی بنویسید که یک عدد را از کاربر دریافت کرده و آنرا در خروجی نمایش دهد.
- شروع
- N را دریافت کن.
- N را نمایش بده.
- پایان
(در این مثال N یک متغیر است که مقدار ورودی در آن ذخیره میشود)
دستورات محاسباتی
این دستورات نحوهی ارائه و محاسبات دستورات را با فرمولهای ریاضی بیان کرده و به زبان ریاضی نیز نوشته میشوند که شامل ۳ جز اصلی میباشد:
- متغیر
- عملگرهای محاسباتی
- عملوندهای محاسباتی
متغیر: عنوانهایی متشکل از حرف و عدد که مقدار آنها قابل تغییر است (a, b, n, s2 …)
عملگرهای محاسباتی: عملگرهای ریاضی از پیش تعریف شده در دستگاه الگوریتم (+ , – , * , / , % , =)
عملوندهای محاسباتی: اعداد و عباراتی که محاسبات بر روی آنها انجام میشود (شامل اعداد و متغیرها)
معرفی عملگرهای مورد استفاده در نوشتن الگوریتم:
() پرانتز ⇐ برای نشان دادن اولویت انجام مجاسبات استفاده میشود.
× یا * ضرب ⇐ برای ضرب دو یا چند عبارت استفاده میشود.
/ تقسیم ⇐ برای تقسیم کردن عبارات استفاده میشود.
% باقیمانده ⇐ برای نشان دادن باقیمانده تقسیم دو عدد از علامت درصد استفاده میشود.
+ جمع ⇐ برای جمع کردن دو عبارت استفاده میشود.
– تفریق ⇐ برای تفریق کردن دو عدد استفاده میشود.
مثال: حاصل عبارت ۲*۵ را در متغیر P ذخیره کنید.
- شروع
- P=2*5
- پایان
توجه داشته باشید: حق تقدم را دراستفاده از عملگرهای ریاضی رعایت کنید:)
اولویت عملگرهای ریاضی به ترتیب زیر است:
- پرانتز
- ضرب، تقسیم و باقیمانده
- جمع و تفریق
اگر در یک سطر اولویتها یکسان باشند عملیات به ترتیب از چپ به راست انجام خواهد شد.
مثال: الگوریتمی بنویسید که دو عدد را از کاربر دریافت کرده و حاصل ضرب آنها را نمایش دهد.
- شروع
- a و b را دریافت کن.
- zarb=a*b
- zarb را نمایش بده.
- پایان
مثال: الگوریتمی بنویسید که میانگین ۳ عدد را محاسبه کرده و نمایش دهد.
- شروع
- اعداد a , b , c را دریافت کن.
- ۳/(a+b+c) نمایش بده.
- پایان
در پایان این آموزش شما باید از پس حل تمرینهای زیر برآیید:
- اگر a=5 و b=3 و c=10 باشد حاصل عبارات زیر را بیابید و آنها را در متغیر p ذخیره کنید.
» a-b*c
» a-b)*c)
» c%a
» c/a*b - الگوریتمی بنویسید که شعاع یک دایره را دریافت کرده و محیط و مساحت آن را نمایش دهد.