مناسب است پیش از ورود به جزئیات استفاده از پاورپوینت برای اسلایدسازی به این سوال بپردازیم که مهارت اسلایدسازی شامل چه خرده‌مهارت‌هایی است؟
به عبارت دیگر یک دوره‌ی کامل آموزش طراحی اسلاید با پاورپوینت، باید چه موضوعات و مهارتهایی را پوشش دهد؟
مشخص شدن پاسخ این سوال، هم مسیر درس‌های آتیِ آموزش پاورپوینت در متمم را شفاف‌تر می‌کند و هم به شما کمک می‌کند تا هنگام استفاده از منابع آموزشی دیگر، بتوانید مهارت‌های مورد نیاز برای اسلایدسازی را سریع‌تر و ساده‌تر بجویید و بیابید.
اسلایدسازی فقط بخشی از ماجراست
پیش از این‌که به سراغ زیرمجموعه‌های مهارت اسلایدسازی برویم، بهتر است بر یک نکته‌ی مهم – با وجود واضح بودن آن – تأکید کنیم.
آن نکته‌ی مهم این است که: اسلایدسازی، فقط یکی از پایه‌های مهارت ارائه و سخنرانی است.
فرض کنیم می‌خواهید در یک حوزه‌ی مشخص (مثلاً دیجیتال مارکتینگ یا تاریخچه پول یا تحلیل رفتار متقابل) سخنرانی کنید و قرار است در این سخنرانی، از اسلاید هم استفاده شود.
در همین نخستین گام، باید به این نکته توجه داشته باشید که اسلایدسازی و پاورپوینت، صرفاً یکی از پایه‌های سخنرانی شماست:
برای یک سخنرانی موفق، قاعدتاً شما باید ابتدا حرفی برای گفتن داشته باشید. محتوای پیام شما داشته‌ی اصلی‌تان است و اگر حرف تازه و ارزشمندی برای گفتن نداشته باشید، مستقل از تخصص و مهارت شما در ارائه، در نهایت نخواهید توانست مخاطب خود را راضی کنید.
در گام دوم، تسلط بر ارائه شفاهی (از جمله مهارت سخنرانی، زبان بدن و فن بیان) به شما کمک می‌کند تا پیام و محتوایی را که در ذهن دارید، برای مخاطب مطرح کنید.
به فرض این‌که محتوای سخنرانی شما ارزشمند باشد و در ارائه‌ی شفاهی هم قوی باشید، پاورپوینت و اسلایدسازی می‌توانند به کمک شما بیایند تا یک روایت بصری هم از محتوای خود بسازید و ابزارهای بصری را به عنوان کمک و دستیار و پشتیبان خود به‌کار بگیرید.
سه موضوع اصلی در آموزش پاورپوینت و اسلایدسازی با آن
حالا که جایگاه اسلایدسازی با پاورپوینت را در کنار محتوا و ارائه‌ی شفاهی دیدیم، وقتِ آن است که به شکلی دقیق‌تر به زیرمجموعه‌های مهارت اسلایدسازی بپردازیم.
جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت
منظور از جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت، روش استفاده از نرم افزار پاورپوینت و آشنایی با ابزارها و امکاناتی است که پاورپوینت در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.
بسیاری از ما، بلافاصله بعد از شنیدن اصطلاح آموزش پاورپوینت یا تکنیک های اسلایدسازی به یاد همین جنبه‌های تکنیکی می‌افتیم.
موارد زیر، نمونه‌هایی از جنبه‌های تکنیکی اسلایدسازی با پاورپوینت هستند:
- محیط پاورپوینت به چه بخش‌هایی تقسیم می‌شود؟ چگونه از بخش یادداشت‌ها در اسلایدسازی استفاده کنم؟ Slide Sorter به چه درد می‌خورد؟
- شکل‌های ساده و پایه (در حد خط و مستطیل و دایره) را چگونه ترسیم کنم؟ هر یک از ویژگی‌های شکل‌ها را چگونه تغییر دهم؟
- چگونه فونت مورد نظر خودم را انتخاب کنم؟ سایز فونت را در کدام بخش نرم‌افزار می‌توانم تغییر دهم؟
- سایز اسلاید و تصویر بک‌گراند را چگونه تعیین کنم؟
- Layout و چارچوب کلی اسلاید را چگونه تعیین می‌کنند؟
- چگونه یک عکس، فیلم یا فایل صوتی را در یکی از اسلایدهایم قرار دهم؟
- در کدام بخش از نرم‌افزار، می‌توانم الگوهای Transition (حرکت از یک اسلاید به اسلاید بعد) را انتخاب کنم؟
بی‌تردید مواردی که مطرح شد و سایر موارد مشابه، نقش مهمی در اسلایدسازی دارند و بدون آشنایی با آن‌ها، هرگز نمی‌توان اسلایدهای خوبی طراحی و تولید کرد.
اما آشنایی با جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت، صرفاً شرطِ لازم برای اسلایدسازی حرفه‌ای است و مهارت‌های دیگری هم باید در کنار آن قرار بگیرند تا در نهایت، بتوانیم یک ارائه حرفه‌ای به کمک پاورپوینت داشته باشیم.
طراحی یک تک‌اسلاید
آشنا شدن با جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت چندان دشوار نیست. کتاب‌ها و کلاس‌های فراوانی درباره‌ی آن وجود دارند. حتی خودمان هم با کمی صرف وقت و چرخیدن در فضای نرم‌افزار، می‌توانیم نیازهای خود را تا حد خوبی برطرف کنیم.
اما گام دوم، کمی حساس‌تر است: چه نکاتی را باید در طراحی یک اسلاید در نظر بگیریم؟
فرض کنید سخنرانی شما بسیار کوتاه (در حد دو یا سه دقیقه) است و یک اسلاید هم به عنوان کمکِ بصری در آن دو یا سه دقیقه کافی است.
نکات بسیاری وجود دارد که آشنایی با هر یک از آن‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت آن یک اسلاید کمک کند. موارد زیر، تنها چند نمونه از این نکات هستند:
- آشنایی با رنگها (رنگ شناسی و آشنایی با چرخه رنگها، آشنایی با مدلهای رنگ مثل RGB و CMYB، توانایی انتخاب ترکیب رنگ مناسب، توجه به کنتراست و …)
- آشنایی با فونت‌ها (شامل انتخاب فونت مناسب، انتخاب فاصله‌ی افقی بین حروف و فاصله‌ی عمودی بین خطوط، سبک استفاده‌ی هم‌زمان از زبان فارسی و انگلیسی در یک اسلاید، روش‌های متمایز کردن بخشی از متن و …)
- روش استفاده از جدول‌ها و نمودارها برای بیان بهتر دسته‌بندی‌ها و تصویرسازی شفاف‌تر از مقادیر کمّی
- انتخاب تصاویر مناسب برای استفاده در اسلاید و اعمال افکت‌های ساده بر روی آن‌ها
- محدودیت‌های استفاده از بولت پوینت و جایگزین‌های آن
- توجه به انتخاب کلمات، ظرافت های کلامی، شیوه نگارش و جمله‌بندی در اسلایدها (خطاهای کلامی در اسلاید، بیشتر از خطاهای مشابه در بیان شفاهی، به چشم مخاطب می‌آیند)
- روش‌های مختلف شبکه بندی و چیدمان مطالب در اسلاید (خطاهای رایج و توصیه‌ها)
- استفاده از فضای خالی در طراحی اسلاید
تنظیم و تدوین مجموعه اسلاید
اگر طراحی تک اسلاید را به جمله‌سازی تشبیه کنیم، تدوین مجموعه‌ی اسلاید را می‌توان شبیه نوشتن یک متن کامل دانست. نوشتن درست و زیبای جمله‌ها، پیش‌نیازِ نوشتن یک متن خوب است؛ اما هنر نگارش متن، فراتر از جمله‌سازی است.
موارد زیر، برخی از نکاتی هستند که در تدوین مجموعه اسلاید مورد توجه قرار می‌گیرند:
- اسلایدها را به چه ترتیبی ارائه کنم؟
- آیا پیام اصلی‌ام باید در نخستین اسلایدها مطرح شود؟ یا بهتر است تا اواخر ارائه به آن اشاره نکنم؟
- چگونه می‌تواند روند داستانی اسلایدهایم را تقویت کنم؟
- چگونه هرم محتوا را برای این مجموعه اسلاید طراحی کنم؟ مطالب را چگونه بین اسلایدهای مختلف خُرد کنم؟
- آیا تم کلی اسلایدها (اسلاید اول، اسلایدهای میانی، اسلاید نهایی) به انتقال پیامی که در ذهن دارم، کمک می‌کند؟
- اگر قصد دارم این محتوا را بعداً در وب‌سایت شخصی / سازمانی قرار دهم، چه می‌توانم بکنم که مرور مستقل اسلایدها برای کسی که در سخنرانی نبوده جذاب باشد؟
- کدام مکانیزم‌های Navigation را برای جابجایی میان اسلایدها (برای خودم، برای مخاطب و و نیز برای کسانی که در آینده آن را می‌بینند) به‌کار بگیرم؟
در این بخش نیز مانند دو بخش قبل (جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت و طراحی تک اسلاید) می‌توان نکات فراوان دیگری را هم مطرح کرد. اما همین چند نمونه‌ی مطرح شده، باعث می‌شود که تصویر بهتری از سه مهارت اصلی اسلایدسازی در ذهن شما شکل بگیرد و مسیر تمرین و یادگیری پاورپوینت و اسلایدسازی، برایتان شفاف‌تر شود.
ما در متمم، سهم بسیار کمی را به جنبه‌های تکنیکی پاورپوینت اختصاص خواهیم داد. اما دو بخش دیگر را به تدریج در کنار یکدیگر می‌آموزیم و به‌کار می‌بندیم.
سری مطالب حوزه آموزش پاورپوینت و اسلایدسازی
The post آموزش پاورپوینت و طراحی اسلاید چه مهارتهایی را پوشش می‌دهد؟ appeared first on متمم.
