از ایده تا اجرا برای پیدا کردن سرمایه گذار
تاکنون به این فکر افتاده اید که چگونه یک سرمایه گذار برای اجرای ایده کسب و کار خود پیدا کنید؟
یا اینکه اگه فردی جهت مشارکت با شما جهت سرمایه گذاری روی ایده شما وجود داشت چقدر خوب می شد؟
آیا میدانید چند درصد از استارتاپ ها به جهت اینکه در زمان مناسب روی ایده خود سرمایه گذاری نکرده اند، از بین رفته اند؟
برای آنکه در هر زمان، بهترین تصمیم را در خصوص ایده یا استارتاپ خود اتخاذ کنید، لازم است به خوبی از مرحلهای که در آن قرار دارید مطلع باشید. بنابراین در این مقاله به بررسی ساز و کارهای داخلی ایجاد یک استارتاپ و همچنین نمونههایی که در زمان حضور در جامعهی استارتاپهای ایران با آنها مواجه شدهایم، به تشریح مراحل اصلی یک استارتاپ خواهیم پرداخت.
از آنجا که استارتاپ ها بر اساس ایده، مدل کسبوکار، بازار هدف، ساختار گروه، میزان استقلال، روش مدیریت و راهبری گروه و … تفاوت های بسیاری با هم دارند، دستهبندی استارتاپها به چند مرحله مشخص در نگاه اول میتواند کاری سخت و یا غیرممکن به نظر برسد. برای مثال استارتاپ اسنپ که در حوزه حمل و نقل فعالیت میکند و دارای تعداد زیادی نیرو راننده است با استارتاپی که یک سرویس ابری را مدیریت میکند و اکثر افراد گروه، برنامهنویس هستند تفاوتهای زیادی در تعداد نیروی انسانی طی مراحل مختلف رشد دارد.
با این وجود، بسیاری از مشکلات و نیازهایی که استارتاپها در مراحل مختلف با آن روبرو میشوند تا حد زیادی مانند یکدیگر می باشد. دانستن سطحی که یک استارتاپ در آن قرار دارد برای کارآفرینان از این رو اهمیت دارد که این موضوع، به آمادگی و برنامهریزی برای مقابله با مشکلاتی که در مرحله بعد با آن روبرو خواهند شد کمک میکند. برای مثال هنگامی که گروه استارتاپ با رشد قابل توجهی روبرو میشود، در این زمان با تشخیص فاز استارتاپ به شکل صحیح، لازم است تغییرات زیادی در نقش مدیران رخ دهد و بسیاری از امور و تصمیمات به افراد دیگر در گروه واگذار شود.
همچنین باید توجه شود که در یک استارتاپ علاوه بر نوآوری برای تبدیل یک ایده به مدل کسبوکار، باید یک گروه قوی از بنیانگذاران نیز تشکیل گردد که بتوانند تا حدود زیادی موفقیت یک استارتاپ را تضمین نمایند. اندازهی گروه استارتاپ از این جهت که یکی از شاخصهای مهم در اندازهگیری سطحی است که یک استارتاپ در آن قرار گرفته است، نقش پررنگی در رشد آن ایفا میکند. با آنکه منابع فراوانی درباره ی رشد محصول، رشد بازار و… وجود دارد، اما منابع اندکی در مورد چگونگی ساختن یک گروه قوی و منسجم وجود دارد؛ این در حالی است که اگر از یک سرمایهگذار پرسیده شود که بین یک گروه و ایده کدام یک مهمتر است، بدون شک جواب وی به این سوال، گروه خواهد بود.
بر اساس این مدل فعالیت، استارتاپها بر اساس مراحل زیر دستهبندی می شوند و بر حسب هر یک از فازها برنامهریزیهای لازم برای حداکثر کردن احتمال موفقیت انجام میشود. این مراحل با در نظر گرفتن نوع استارتاپها، به مانند رشد یک گیاه شبیهسازی شده است.
مرحله ایده (Pre-Seed)
وقتی تنها چیزی که از یک استارتاپ وجود دارد، تنها یک ایده خاص باشد و هنوز ساخت محصول اولیه ای شروع نشده باشد، به آن مرحلهی ایده یا پیش از کِشت گوییم. در اکثر موارد در این حالت، گروه متشکل از یک تا سه نفر است که بیشتر وقتشان را صرف ایدهپردازی، مطالعه بازار و شناسایی نیاز مشتریان بالقوه میشود. معمولا موسسین در این سطح هنوز بر روی ایده متمرکز نشده یا مشغول به فعالیت در شرکت دیگری هستند و راهاندازی یک استارتاپ برای آنها بیشتر یک کار جانبی در کنار فعالیت اصلیشان محسوب میشود.
در این مرحله، ایده پردازان با شرکت در رویدادهایی نظیر استارتاپ ویکند، تلاش میکنند با فضای ایجاد یک کسب و کار نوپا آشنا شده و ارتباطهای لازم برای تشکیل گروه اولیه را ایجاد کنند. شتابدهندههای استارتاپ نظیر سمانیک در این فاز به دریافت ایدهها پرداخته و امکانات و آموزشهای لازم برای تبدیل ایدهها به واقعیت را در اختیار صاحبان ایده قرار میدهند.
مرحله کشت ایده (Seed)
یک استارتاپ زمانی در مرحلهی کشت ایده قرار دارد که آغازگران آن از مرحله ایدهپردازی گذشته و در حال ساخت نمونه اولیه هستند تا بتوانند بازخورد ابتدایی مورد نیاز را از بازار هدف خود دریافت کنند. اغلب استارتاپها در این مرحله درآمد خاصی ندارند و اکثر مشتریان آنها به صورت مجانی از محصول یا سرویس استفاده میکنند. گروه استارتاپ در این مرحله متشکل از خود موسسین و ۱ تا ۵ نفر دیگر است.
مرحله اولیه استارتاپ (Early stage)
استارتاپهایی که در این مقطع قرار دارند، معمولا از مرحله ساخت نمونه اولیه فراتر رفته و به درآمدزایی (نه الزاما کسب سود) رسیدهاند و توانستهاند مشتریان خود را جذب کنند و در تلاش برای افزایش تعداد مشتریان و حضور قویتر در بازار هدف خود هستند. اغلب استارتاپها در این مرحله، بسته به نوع فعالیتشان از گروههای ۵ تا ۲۰ نفره تشکیل شدهاند.
مرحله میانی استارتاپ (Mid stage)
در این مقطع معمولا استارتاپها به سودآوری رسیدهاند اما الزاما سهم بازار بزرگی را بدست نیاورده اند و در حال توسعه محصول یا سرویسهای جدیدتر برای رشد سهم بازار و وارد شدن به بازارهای دیگر هستند. معمولا گروههای استارتاپی در این مرحله ساختار یافتهتر هستند و چه بسا گروه محصول، گروه بازاریابی، مالی، منابع انسانی، پشتیبانی و… داشته باشند.
مرحله رشد (Growth stage)
در این مقطع استارتاپها معمولا بخش بزرگی از بازار را در اختیار گرفته و گروههایی با بیش از ۱۰۰ نفر پرسنل در اختیار دارند. با توجه به سیستم کنونی در ایران شاید تعداد استارتاپهایی که در این مرحله قرار دارند هنوز انگشتشمار باشد لذا امکان پیشرفت نسبت به دیگر کشور میسر می باشد.
هنگام اقدام به دریافت سرمایه یا امکانات مورد نیاز برای ایجاد و توسعه یک استارتاپ، کاملا مهم است که با تشخیص صحیح سطحی که هماکنون در آن قرار دارید به افراد درست مراجعه کنید. معمولا شرکتهای سرمایهگذاری ارزشآفرین یا به عبارتی سرمایه گذار ها بر روی استارتاپهایی سرمایهگذاری میکنند که از مرحلهی ایده عبور کرده و حداقل یک نمونه کاربردی از محصول یا سرویس مورد نظرشان را ساخته باشند.
برای شروع تحقق یک ایده در مرحلهی اول، شتابدهندهها سرمایه و خدمات متناسب با نیاز ایده را در اختیار صاحبان ایده قرار میدهند و پس از پایان مراحل شتابدهی، استارتاپها توانایی تصمیمگیری برای رشد بیشتر با استفاده از سرمایه و خدمات VC را خواهند داشت. در این حین است که داشتن اطلاعات لازم از چگونگی ارائهی استارتاپ به سرمایهگذار میتواند نقش پررنگی در آیندهی فعالیتهای شما ایفا کند.
نوشته از ایده تا اجرای یک استارت آپ اولین بار در سمانیک. پدیدار شد.