از زمانی که برنامه ریزی استراتژیک مُد شد و بسیاری از سازمانها و کسب و کارها، بیانیه مأموریت و چشم انداز خود را به درها و دیوارها آویزان کردند، چشممان به دیدن ارزش های سازمانی (Organizational Values) یا ارزش های کلیدی (Core Values) عادت کرده است.
صداقت، کار تیمی، کیفیت، تلاش، شفافیت، ادب، حفظ کرامت انسانی، خلاقیت، نوآوری، مسئولیت پذیری، تعامل بهتر با مشتری و رضایت مشتری، تنها نمونههایی از ارزش های سازمانی هستند که کسب و کارها و سازمانهای مختلف، ادعا میکنند به آنها وفادار هستند و این ادعا را در قالب قابهای زیبا و چشمنواز، پیش روی مشتریان و کارکنان خود نصب کردهاند.
اما این ارزشها تا چه حد واقعی هستند و اساساً ارزش های سازمانی باید چگونه تعیین و اعلام شوند که از نظر استراتژیک، مفید و کارآمد باشند؟ درس حاضر را به بررسی این پرسش و چند پرسش مشابه دیگر اختصاص دادهایم.
موضوع ارزش های سازمانی از چه زمانی مُد شد؟
بحث ارزش های سازمانی موضوع تازهای نیست. چندین دهه است که ارزشها، به عنوان زیرمجموعهای از فرهنگ سازمانی و نیز بخشی از سرفصل رفتار سازمانی مورد توجه قرار میگیرند و به آنها پرداخته میشود.
اما شاید بتوان گفت کالینز و پوراس با کتاب ساختن برای ماندن نقش مهمی در ترویج این بحث در قلمروِ استراتژی داشتهاند.
آنها با قرار دادن لیستی از «شرکتهای موفق» در مقابل «شرکتهای کمتر موفق»، به نتیجه رسیدند که یکی از ویژگیهای شرکتهای موفق، شفاف بودن ارزش های سازمانی و تعهد تمام سازمان نسبت به این ارزشهاست.
تقریباً از آن زمان مُد شد که در کنار بیانیه مأموریت و چشم انداز سازمان، بیانیه ارزش های سازمانی هم منتشر شود و کتابهای آموزش مدیریت استراتژیک نیز تا به امروز، این سه بیانیه را به عنوان ارکان سهگانهی جهتساز استراتژی آموزش داده و تبلیغ کردهاند.
ارزش های سازمانی چه هستند؟
ارزش های سازمانی، اصول و چارچوبهایی هستند که تمام سازمان به آنها وفادار است و فراتر از هر قانون و قاعدهای قرار میگیرند.
تمام استراتژیها، تاکتیکها، برنامهها و اقدامها، باید با رعایت این ارزش های کلیدی تنظیم و اجرا شوند و هیچکس، از هیأت مدیره و مدیرعامل تا پایینترین کارمند شرکت، حق ندارد حتی یک گام، بر خلاف آنها بردارد.
کالینز و پوراس تأکید دارند که ارزشها در طول زمان تغییر نمیکنند و با وجود همهی تغییراتی که در دنیای اطراف وجود دارد، همچنان ثابت میمانند (+).
رعایت ارزش های سازمانی درد دارد
تمرین و مشارکت در بحث
اگر مدیر یک سازمان هستید (یا به فرض اینکه مدیر یک سازمان هستید) شش مورد از ارزشهای کلیدی خود را فهرست کنید. به سوالهایی که در درس مطرح شد توجه داشته باشید.
پس از نوشتن شش مورد، فرض کنید در شرایطی بسیار دشوار گرفتار شدهاید و مجبورید حتماً سه مورد از آن شش مورد را کنار بگذارید.
کدام سه مورد را کنار میگذارید و کدام سه مورد را حفظ میکنید؟
نوشته ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین میشود؟ اولین بار در متمم. پدیدار شد.