اگر بخواهید در مورد خودروهای برند کیا (Kia) نظر بدهید و ویژگیهای آنها را بررسی کنید، آنها را با چه برند دیگری مقایسه میکنید؟ هیوندای (Hyundai) یا پورشه (Porsche)؟
اگر بخواهید محصولات لبنی کاله را با یک شرکت دیگر مقایسه کنید، کدام شرکت را انتخاب میکنید؟ میهن یا ماهشام؟
اگر بخواهید سایت خبری انتخاب را مقایسه کنید، آن را با چه سایت دیگری مقایسه میکنید؟ فارس، تابناک یا عصر ایران؟
هر صنعتی را میتوان به زیرمجموعههای کوچکتری تقسیم کرد. درست است که هیوندای و کیا و پورشه و بنز و چری و لامبورگینی، همگی در صنعت خودرو فعالیت میکنند و خودروساز محسوب میشوند، اما نمیتوانیم تفاوتهای آنها را نادیده بگیریم.
به شکل مشابه، درست است که پاک و کاله و میهن و ماهشام، در یک صنعت فعال هستند، اما باز هم به سادگی نمیشود آنها را کاملاً یکسان دانست.
همین مسئله در مورد سایتهای خبری و صنایع دیگر نیز صادق است.
به همین خاطر است که گاه میبینیم همزمان با ضعیف شدن یا سقوط بعضی شرکتها در یک صنعت، شرکتها و کسب و کارهای دیگری در همان صنعت، رشد میکنند.
تحلیل گروه های استراتژیک: ابزاری برای درک بهتر ساختار صنعت
مایکل هانت در سال ۱۹۷۲ در تز دکترای خود – که دربارهی لوازم خانگی بود – این ایده را مطرح کرد که نمیتوان همهی شرکتهای فعال در این صنعت را یکجا بررسی کرد. بلکه بهتر است این شرکتها به دستههای کوچکتری تقسیم شوند و هر گروه، به شکل جداگانه تحلیل شود.
پورتر بعداً این ایده را در کتاب استراتژی رقابتی (۱۹۷۹) خود توسعه داد و از آن زمان تا کنون، بحث تحلیل گروه های استراتژیک به یکی از مباحث استاندارد در استراتژی و مدیریت استراتژیک تبدیل شده است (+).
با مطالعهی توضیحات زیر، میتوانید مفهوم گروه های استراتژیک را به خوبی درک کنید:
بسته به اینکه در چه صنعتی فعالیت میکنید، با تعدادی مولفهی استراتژیک روبرو هستید: پارامترهایی که باید دربارهی هر یک از آنها تصمیمگیری کنید. به عنوان مثال:
- محدودهی قیمتگذاری شما چگونه باشد؟ (متوسط؟ بالا؟ پایین؟)
- تنوع محصولات شما در چه حد باشد؟ (تنوع کم؟ متوسط؟ زیاد؟)
- حوزهی جغرافیایی تحت پوشش شما چقدر گسترده باشد؟ (شهر خودتان؟ چند استان؟ کل کشور؟)
- پیشتاز باشید یا پیرو؟
- …
معمولاً شرکتهای متعددی، در زمینهی دو یا چند مولفهی استراتژیک، تصمیمهای مشابه میگیرند. این شرکتها را میتوان یک گروه استراتژیک (Strategic Group) نامید.
تمرین و مشارکت در بحث
یک صنعت را انتخاب کنید که به نظرتان، زیرمجموعههای کاملاً مشخصی دارد، اما عامه مردم آن را به صورت کاملاً یک شکل و یکجا مورد بررسی و قضاوت قرار میدهند.
سپس، دو پارامتر را انتخاب کنید و بر اساس آن، گروههای استراتژیک صنعت را مشخصر کنید (راهنمای قراردادن عکس در کامنتها).
در صورت تمایل، توضیح دهید که سرنوشت این گروهها در مواجهه با تغییرات محیطی (مثل رونق و رکود اقتصاد) چه تفاوتهایی با یکدیگر خواهد داشت.
نوشته تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت اولین بار در متمم. پدیدار شد.