همانطور که معمولاً در هر شغلی، چند مدل درآمدی مشخص وجود دارد، در شغل تولید محتوا هم مدلهای درآمدی گوناگونی وجود دارند. به همین علت، سوالی که در عنوان درس مطرح شده، یک پرسش رایج برای علاقهمندان به تولید و انتشار محتواست (در این درس توجه ما به محتوای دیجیتال معطوف است).
ما بر این باور هستیم که اگر کسی با استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا آشنا باشد، به سادگی میتواند مجموعهای از روشهای کسب درآمد از تولید محتوا را فهرست کند. با این حال، برای کامل کردن مجموعه درسهای تولید محتوا در متمم، چارهای نداریم جز اینکه نمونهای از این فهرستها را تنظیم و منتشر کنیم.
نمیتوانیم ادعا کنیم فهرستی که در این درس میبینید، کامل است؛ اما برخی از مهمترین و متداولترین روش های کسب درآمد از تولید محتوا در آن گنجانده شده است.
الگوهای کسب درآمد از طریق محتوا را میتوان به دو دستهی کلی تقسیم کرد.
دستهی اول کسانی هستند که محتوا را به عنوان محصول نهایی در نظر میگیرند و آنچه برای فروش در اختیار دارند، خودِ محتواست.
برای دستهی دوم، محتوا ابزاری برای گردآوری مخاطب است و در نهایت، این مخاطبها را به روشهای مختلفی باید به منبع درآمد و ابزار ارزش آفرینی تبدیل شوند.
برای هر یک از این دو دسته، روشهای درآمدزایی متفاوتی قابلتصور است.
کسب درآمد از محتوا به عنوان محصول نهایی
از میان روشهای کسب درآمد مستقیم از محتوا، در اینجا سه گزینه را بررسی میکنیم:
- فروش مستقیم محتوا
- فروش دسترسی به محتوا
- جذب حامی (اسپانسر)
فروش مستقیم محتوا
یکی از روشهای رایج کسب درآمد از محتوا این است که محصول محتوا-محور (Content-based Product) را به مشتریان بفروشید.
فروش فایلهای صوتی و تصویری آموزشی، مصداق این روش محسوب میشود. ما هم در فروشگاه متمم از این مدل کسب درآمد استفاده میکنیم (فروش محصولات صوتی آموزشی).
فروش کتابهای الکترونیکی و فایلهای متنی، پرسشنامهها و چکلیستهای تخصصی هم در این گروه قرار میگیرد.
البته بعضی از تولیدکنندگان محتوا با هدف پیادهسازی استراتژی تمایز، فروش محصول محتوایی را با خدمات تکمیلی هم همراه میکنند. مثلاً عرضهکنندهی یک سمینار آموزشی، فضایی ایجاد میکند که خریداران محصول بتوانند پرسشها و ابهامهای خود را نیز مطرح کرده و پاسخ مناسب دریافت کنند.
فروش دسترسی به محتوا
این روش را معمولاً به دو نام میشناسند: Access-selling (فروش دسترسی) و Paywall (دیواری که با پرداخت میتوان از آن عبور کرد).
بسیاری از سایتهای خبری و مجموعههای آموزشی، برای دسترسی به محتوای خود از این روش استفاده میکنند. طبیعتاً چون متمم هم از Paywall استفاده میکند، این روش برای شما آشناست و آن را تجربه کردهاید.
اگر بخواهیم فروش دسترسی را با فروش محصول مقایسه کنیم باید بگوییم که از زاویهی نگاه تولیدکنندهی محتوا هر یک از این دو شیوه در مقایسه با دیگری مزایا و معایبی دارند.
معمولاً محصول را میتوان گرانتر فروخت؛ در حالی که در فروش دسترسی، استفادهکننده از محتوا انتظار قیمت پایینتری دارد.
تفاوت دیگر این است که در فروش محصول، پس از یک بار فروش، رابطه با مخاطب به پایان میرسد و به سادگی نمیتوان رابطهی طولانیمدت با مخاطب برقرار کرد.
مزیت فروش دسترسی این است که میتوان الگوهای مشترکشدن را روی آن تعریف کرد. اما چالش این روش هم آن است که شما باید آنقدر دقیق و تخصصی و متمایز کار کنید که در پایان هر بار اشتراک، مخاطب به تمدید اشتراک قانع شود (میدانیم که Engagement بزرگترین چالش در دنیای دیجیتال مارکتینگ است).
جذب حامی (اسپانسر)
بسیاری از کسب و کارها، با انگیزههای گوناگون حاضر میشوند از تولیدگنندگان محتوا حمایت کنند.
این کار گاهی در راستای مسئولیت اجتماعی و برندسازی و گاه با هدف کسب سود مستقیم انجام میشود.
فرض کنید یک شرکت لوازم آرایشی-بهداشتی، محصولات خود را بدون آزمایش روی حیوانات طراحی و عرضه میکند. چنین شرکتی ممکن است حاضر شود از سایت یا پادکست یا یک ویدئوی آموزشی که به حفظ محیط زیست میپردازد، حمایت کند.
یا یک شتابدهنده کسب و کارهای نوپا، با هدف اینکه استارت آپهای بیشتری با این شتابدهنده آشنا شوند، تصمیم بگیرد از فرد یا مجموعهای که در پادکست خود، کسب و کارهای جوان را معرفی میکنند حمایت کند.
اسپانسر شدن میتواند کاملاً با نیت خیرخواهانه هم باشد (معمولاً در این حالت از اصطلاح Donation استفاده میشود).
بسیاری از عرضهکنندگان محتوای مفید رایگان، از مخاطبان خود میخواهند که با پرداخت داوطلبانهی پول، از ادامهی فعالیت آنها حمایت کنند. اما معمولاً محور این نوع جذب اسپانسر، کسب سود نیست؛ بلکه صرفاً پوشش هزینههاست.
کسب درآمد از محتوا به عنوان ابزار گردآوری مخاطب
همهی تولیدکنندگان محتوا، به شکل مستقیم از محتوای خود کسب درآمد نمیکنند؛ بلکه بسیاری از آنها، با محتوا مخاطب جمع کرده و سپس سود خود را به شکل غیر مستقیم از مجموعه مخاطبانی که گرد آوردهاند کسب میکنند.
در ادامه برخی از رایجترین روشهای کسب درآمد غیرمستقیم از محتوا را بررسی میکنیم:
تمرین و مشارکت در بحث
آیا نمونههای موفقی از موارد فوق در ذهن دارید که مطرح کردن آنها به درک بهتر درس کمک کند؟
آیا مواردی از کسب درآمد به کمک محتوا در ذهن دارید که در گروههای بالا نگنجد و مناسب بدانید آنها را با دوستانتان مطرح کنید؟
نوشته کسب درآمد از تولید محتوا اولین بار در متمم. پدیدار شد.