واژه‌ی سازمان (Organization) که گاهی در فارسی به صورت ارگان هم به‌کار می‌رود، برای همه‌ی ما کم‌و‌بیش آشناست و معمولاً هر روز آن را در نوشته‌ها و خبرها می‌خوانیم و در صحبت‌ها به‌کار می‌بریم.
پس چرا باید برای تعریف سازمان وقت بگذاریم؟ آیا کسی هست که مفهوم سازمان را نداند؟
مسئله این‌جاست که وقتی از رفتار سازمانی حرف می‌زنیم، مهم است که تعریف درستی از سازمان از ذهن داشته باشیم تا بتوانیم تشخیص دهید که آیا اصلاً ما مخاطب رفتار سازمانی محسوب می‌شویم یا نه؟
اما به علت بار معنایی خاص واژه‌ی سازمان در زبان فارسی، تصویر ذهنی بسیاری ما از این واژه با آن‌چه در مدیریت از آن مد نظر است، تفاوت دارد.
کمی فکر کنید و ببینید که سازمان را معمولاً در کجاها شنیده‌اید:
- سازمان سنجش آموزش کشور
- سازمان امور مالیاتی کشور
- سازمان حج و زیارت
- سازمان اوقاف و امور خیریه
- سازمان نظام مهندسی ساختمان
برای بسیاری از ما، سازمان به عنوان یک مجموعه‌ی بزرگ با مأموریت‌های ویژه و غالباً دولتی جا افتاده است و اگر بخواهیم همین مفهوم را مبنای تعریف رفتار سازمانی قرار دهیم، بخش مهمی از دانشجویان مدیریت و کسب و کار – که عضو چنین سازمان‌هایی نیستند – نیازی به درس رفتار سازمانی نخواهند داشت.
اما آیا واژه‌ی سازمان در ادبیات مدیریت و کسب و کار هم با همین معنا به‌کار می‌رود؟
برای یافتن پاسخ این پرسش، باید با مراجعه به چند منبع معتبر، تعریف سازمان را مرور و بررسی کنیم:
تعریف سازمان از نظر رابینز و جاج
سازمان یک واحد اجتماعی متشکل از دو نفر یا بیشتر است به صورت نسبتاً پیوسته برای دستیابی به یک یا چند هدف مشترک فعالیت می‌کند.
منبع
تعریف سازمان از دیدگاه کِلِگ و کورن‌برگر
سازمان‌ها هویت انسان‌ها را در [چارچوبی از] نقش‌ها (roles)، گزارش‌ها (reports) و رویه‌ها (routines) می‌گنجانند.
منبع
تعریف سازمان از دیدگاه اشترو و نورث‌کرفت
دو توانمندی اصلی سازمان‌ها افزایش کارآیی و اثربخشی است:
سازمان‌ها می‌توانند با ترکیب استعداد و تلاش افراد بسیار، می‌توانند به هدف‌ها و مأموریت‌های مهمی دست پیدا کنند که دور از دسترسِ فرد قرار دارند.
هم‌چنین سازمان‌ها می‌توانند بهره‌وری هر واحد از منابع (سرمایه و منابع انسانی) را افزایش دهند.
سازمان‌ها کمک می‌کنند افراد هر وظیفه‌ای را در مقایسه سریع‌تر و با اشتباه کمتر – در مقایسه با فعالیت انفرادی – انجام دهند.
منبع
تعریف سازمان از نگاه مک شِین
سازمان یعنی یک گروه از افراد که برای رسیدن به یک هدف مشترک با هم کار می‌کنند.
توجه داشته باشید که «سازمان، ساختمان نیست»؛ هم‌چنین «سازمان، یک شخصیت حقوقی ثبت شده توسط دولت نیست.»
در واقع بسیاری از سازمان‌ها در دنیا وجود دارند که هیچ نوع دیوار فیزیکی ندارند و هیچ نوع گواهی دولتی هم صادر نشده که سندِ وجود و وضعیت آن‌ها باشد. سازمان‌ها از زمانی که انسان‌ها با هم کار می‌کرده‌اند وجود داشته‌اند.
منبع
ویژگی مشترک سازمان‌ها
سری مطالب حوزه مبانی رفتار سازمانینوشته تعریف سازمان چیست؟ آیا شما هم عضو یک سازمان هستید؟ اولین بار در متمم. پدیدار شد.
