پیش نیازهای مطالعه این درس:
- آشنایی با مفهوم استریوتایپ
- آشنایی با آزمون اَش
- آشنایی با بحث همرنگی با جمع (Group Conformity)
از دوستان متممی انتظار میرود پس از مطالعه این درس:
- بتوانند تاریخچه شکل گیری مفهوم تفکر گروهی (Groupthink) را به صورت مختصر شرح دهند.
- بتوانند تفکر گروهی (یا گروه اندیشی) را تعریف کنند و نیز سه دسته اصلی نشانه های تفکر گروهی را که ایروینگ جانیس مطرح کرده فهرست کنند.
- راهکارهای مقابله با تفکر گروهی را بشناسند و آنها را در جلسات کاری و تصمیم گیری گروهی بهکار بگیرند.
- کسانی که تمرین درس مفهوم پردازی و این درس را انجام میدهند، به محتوای تشویقی درس دسترسی پیدا میکنند. از این دوستان انتظار میرود علاوه بر موارد فوق، بتوانند ایرادها و نقدهای وارد بر مفهوم تفکر گروهی را نیز شرح دهند.£
حدود چهار دهه از زمانی که ایروینگ جانیس، اصطلاح Groupthink را مطرح کرد میگذرد. اصطلاحی که تنها سه سال پس از مطرح شدن، در سال ۱۹۷۵ به دیکشنری وبستر افزوده شد.
با توجه به اینکه در آن زمان ابزارهایی مانند اینترنت و شبکه های اجتماعی وجود نداشتند و واژهها به سرعت فراگیر نمیشدند، میتوانید حدس بزنید که این مفهوم چقدر برای مردم آشنا و قابل درک بوده است. البته بعداً وبستر اشاره کرد که این واژه قبلاً هم به صورت محدود به کار برده شده است. اما کسی قبل جانیس نتوانست آن را به صورت فراگیر به فرهنگ عمومی مدیریتی جهان بیفزاید.
در زبان فارسی هم Groupthink به تفکر گروهی و نیز گروه اندیشی ترجمه شد و مانند سایر نقاط جهان، به یکی از بحثهای کلیدی در مدیریت و رفتار سازمانی و کار تیمی، تبدیل شد.
جانیس تفکر گروهی را به صورت زیر تعریف کرد:
تعریف تفکر گروهی
تفکر گروهی یا گروه اندیشی به این معناست که در یک گروه،به خاطر فشارهای درونگروهی، کارایی ذهنی و قدرت تحلیل اعضا کاهش یابد.
همچنین واقعیت سنجی (Reality Testing) افت کند و این مسئله کمتر مورد توجه قرار گیرد که حرفها و نظرات و تصمیمها، تا چه حد با واقعیت دنیای بیرونی تطبیق دارند.
کمتوجهی و بیتوجهی به معیارهای اخلاقی نیز، ویژگی دیگر گروه اندیشی است.
ایروینگ جانیس هشت نشانه برای گروه اندیشی تعریف کرد و آن نشانهها (یا به عبارتی عوارض تفکر گروهی) را در قالب سه دسته طبقه بندی کرد.
توجه داشته باشید که در گروه اندیشی ما نمیگوییم همهی گروهها گرفتار عوارض زیر میشوند. بلکه بحث این است که اگر موارد زیر در یک گروه مشاهده شد، میتوانیم بگوییم که در دام گروه اندیشی گرفتار شده است.
اجازه بدهید هر یک از سه دسته عوارض و نشانههای مطرح شده را کمی بیشتر بررسی کنیم:
تمرین درس گروه اندیشی (تفکر گروهی):
اگر تجربهای از گروه اندیشی را در گروههای دوستی خود و یا تیم کاری خود و یا شرکت خود به خاطر میآورید، بر اساس دسته بندی سه گانهی جانیس، برخی از نشانههای آن را ذکر کنید.
اگر هم در محیط کاری خود، مثالی ندارید (یا ترجیح میدهید مطرح نکنید) در قالب یک سناریوی فرضی، تجربیات و نظرات خود را طرح کنید.
نوشته مشکلات کار تیمی اثربخش | تفکر گروهی یا گروه اندیشی اولین بار در متمم. پدیدار شد.