پیش نیاز مطالعه درس پرسشنامه ارزشهای شخصی
- مطالعه و انجام تمرین درس ارزش های شما در کار و زندگی چیست
از دوستان عزیز متممی انتظار میرود پس از مطالعه این درس:
- برای پاسخگویی به پرسشهای مطرح شده در پرسشنامه ارزش های شخصی وقت بگذارند.
- با شناخت بهتری که از ارزشهای خود به دست میآورند، اتخاذ تصمیمهای دشوار زندگی برایشان کمی آسانتر شود.
همانطور که در مطالعه درس ارزشهای کار و زندگی هم متوجه شُدید، در زمینهی فهرست ارزشها اتفاقنظر قطعی میان دانشمندان و محققان وجود ندارد.
اغلب نویسندگان کتابهای تصمیم گیری و نیز مدرسان کارگاههای آموزشی مرتبط با این موضوع، روش مشابهی دارند و آن این است که خودشان، فهرستی از انواع ارزشها آماده میکنند و سپس به مخاطبان خود میگویند: «ابتدا فهرست را مرور کنید و اگر ارزشهایی مد نظرتان است به فهرست ارزشها اضافه کنید. سپس با مقایسهی دو به دو، بکوشید سلسله مراتب ارزشهای خودتان را استخراج کنید.»
این روش نادرست نیست و قطعاً میتواند مفید باشد. اما حتماً برای شما هم جذاب است که ببینید آیا فهرستهای فراگیرتری وجود دارد که بتوان آنها را مبنا قرار داد؟
چالش اصلی در تهیهی فهرست ارزشها این است که چنین فهرستهایی حتماً باید به شکل تطبیقی میان کشورهای مختلف آزموده و بررسی شوند.
در واقع، مردم کشورها و فرهنگهای مختلف بگویند (نشان دهند) که یک فهرست مشخص، میتواند دغدغههای ارزشی آنها را نشان دهد (این چالش مشابهی چیزی است که هافستد هم در بحث فرهنگ ملی با آن مواجه بود و میکوشید تعداد کشورهای مورد بررسیاش را بیشتر کند).
خوشبختانه شالوم شوارتز (Shalom Schwartz) و همکارانش چنین کاری را انجام دادهاند و به یک پرسشنامه ارزشهای شخصی رسیدهاند که به شیوههای مختلف در ۸۲ کشور آزموده شده و فرافرهنگی بودن آن اثبات شده است (منبع).
کار شوارتز از دو جهت جذاب است: یکی اینکه تعداد ارزشهای پایه در آن بسیار محدود است (ده مورد) و دیگر اینکه پرسشنامهای هم برای سنجش آنها ارائه کرده است.
در ادامه ابتدا پرسشنامه شوارتز را میبینیم و سپس به روش تحلیل آن میپردازیم. این پرسشنامه به نام PVQ یا Portrait of Values Questionnaire شناخته میشود.
پرسشنامه ارزش های شخصی شوارتز
در ادامه ۴۰ جمله در توصیف یک فرد فرضی بیان میشود. فرض کنید او را تا کنون نمیشناختهاید و اکنون کسی در حال معرفی او به شماست.
بعد از شنیدن/خواندن هر یک از توصیفها، یکی از گزینههای زیر را روی کاغذ ثبت کنید:
۱) اصلاً شبیه من نیست
۲) شبیه من نیست
۳) خیلی کم شبیه من است
۴) تا حدی شبیه من است
۵) شبیه من است
۶) خیلی شبیه من است
حالا با هم هر یک از ۴۰ توصیف را میخوانیم:
سری مطالب حوزه تصمیم گیرینوشته پرسشنامه ارزشهای شخصی اولین بار در متمم. پدیدار شد.