پیشنهاد مطالعه | کتاب استادان و نااستادانم | عبدالحسین آذرنگ

داستان زندگی کسی که زندگی‌اش را به نوشتن، ویراستاری، ترجمه، نشر، پژوهش، کتاب و کتابخوانی گذرانده، بی‌تردید می‌تواند برای علاقه‌مندان به خواندن و نوشتن، جذاب باشد.

کتاب استادان و نااستادانم چنین داستانی است.

عبدالحسین آذرنگ، نویسنده و پژوهشگر کرمانشاهی، در این کتاب به مرور خاطرات خود از دوران کودکی تا دوران معاصر می‌پردازد. یک بازه‌ی زمانی بزرگ که هم‌زمان با تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران و جهان، با تجربه‌های گوناگون همراه شده است.

دورانی که با ضربه‌ی تلخ ترکه‌های تعلیم و تربیت در نظام سنتی آموزش آغاز می‌شود، با خواندن و نوشتن و پژوهش ادامه پیدا می‌کند، و سرانجام با تجربه‌هایی مانند کار در مایکروسافت برای تأمین هزینه‌های اقامت در آمریکا و پس از آن، کار در دانشنامه، با طعمی آمیخته از تلخی و نارضایتی به پایان می‌رسد.

استادان و نااستادانم هم‌چنان‌که از عنوانش پیداست، یک زندگی‌نامه‌ی خودنوشت عمومی نیست؛ بلکه حول محور زندگی حرفه‌ای نویسنده می‌گردد و به‌طور ویژه بر «آموزش‌گری» و «آموزش‌پذیری» متمرکز شده است:

آذرنگ به این نکته اشاره می‌کند که دو دهه قبل از تألیف این کتاب (تابستان ۱۳۷۰)، زمانی که در پی منابعی مکتوب می‌گشته تا از تجربه‌های آموختن و آموزاندن دیگران بهره بگیرد، ناکام مانده و چنین منابعی را نیافته است.

از همان زمان، ایده‌ی تألیف کتابی در ذهنش مانده و نهایتاً پس از دو دهه، حاصل آن ایده در قالب یک اثر زیبا و ماندگار، پدیدار شده است.

او هم مثل بسیاری از ما، وقتی برای تألیف کتاب استادان و نااستادانم به خاطرات خود مراجعه کرده، به نتیجه رسیده که تعداد اساتید و معلمان خوب بسیار کمتر از اساتید و معلمان بد بوده است؛ همان کسانی که او به زیبایی آن‌ها را نااستاد می‌نامد:

آذرنگ تأکید دارد که در بررسی استادان و نااستادان، به «آموزش‌گران رسمی» محدود نبوده و دوستان و همدرسان و همکاران و مدیران و کتابداران و الهام‌بخشان دیگر را هم مد نظر داشته است.

چند سطر از خاطرات او درباره‌ی دو تن از دوستانش را بخوانید:

کتاب سرشار از خاطرات شیرین آموختن و آموزاندن است و به ندرت از محور اصلی که همان تأثیر و تأثر موجود در رابطه‌ی میان معلم و شاگرد است فاصله می‌گیرد. رابطه‌ای که آذرنگ آن را چنین توصیف می‌کند:

کتاب آذرنگ فقط یک زندگی‌نامه نیست. بلکه خود کلاس درسی است که خواننده را به آموختن مشتاق می‌کند. شوق خواندن، ویرایش و پژوهش را در او برمی‌انگیزد و البته با ذکر نام‌های بزرگ تاریخ معاصرمان در حوزه‌ی فرهنگ و ادبیات و نشر، دریچه‌ای را برای مطالعات بعدی خواننده، به روی او می‌گشاید.

نباید فراموش کنیم که کتاب استادان و نااستادانم توسط فردی مسلط بر ادبیات، نشر و ویراستاری نوشته شده و از این منظر، جدای از محتوا، فرم نگارش و واژه‌های انتخاب شده و ساختار تک تک جمله‌ها هم می‌تواند مانند یک کلاس درس، مفید و آموزنده باشد.

به عنوان نکته‌ی پایانی می‌توانیم به سراغ یک چالش رایج در زندگی‌نامه‌نویسی برویم. این‌که با نام افراد چه باید کرد؟ خصوصاً افرادی که قرار نیست به خوش‌نامی از آن‌ها یاد شود.

شاید برایتان جالب باشد که راهکار آذرنگ را در این زمینه بخوانید:

با این معرفی و توضیحاتی که ارائه شد و نیز با توجه به جمله‌هایی که نقل شد، به عنوان یک جمع‌بندی باید بگوییم که این کتاب برای سه دسته از خوانندگان مفید است: یک گروه آن‌ها که خواندن زندگی‌نامه‌ها را دوست دارند؛ گروه دیگر، کسانی که دغدغه‌ی آموختن و آموزاندن دارند؛ و سومین گروه، کسانی که می‌خواهند سبک نگارش و ویرایش را یاد گرفته، دامنه‌ی لغات خود را گسترش داده و کیفیت نوشته‌های خود را بهبود دهند.

[ لینک مرتبط: خرید کتاب استادان و نااستادانم (شهرکتاب آنلاین) ]

نوشته پیشنهاد مطالعه | کتاب استادان و نااستادانم | عبدالحسین آذرنگ اولین بار در متمم. پدیدار شد.