هر جا صحبت از ریسک و عدم قطعیت در تصمیم گیری است، بلافاصله بحث مهارت در تبیین ریسک یا به طور کلی Risk Communication هم مطرح میشود.
به عبارتی یک چالش مهم در ریسک و ابهام و تصمیمگیری در شرایط عدم قطعیت، این است که بتوانیم با یکدیگر درباره ریسک به درستی صحبت کنیم.
این را میدانیم که برای برخی رسانههای خبری زرد، جذاب است که به غیردقیق و چندپهلو بودن ریسک و ابهامها دامن بزنند و از این راه، مخاطبان خود را افزایش دهند.
مثلاً به جای اینکه بگویند احتمال بروز یک بیماری در شهری، از دو در دههزار به سه در دههزار رسیده، اعلام کنند که احتمال ابتلا به بیماری ۵۰٪ افزایش پیدا کرده است.
یا اینکه از زبان کارشناسها، احتمالهای مختلفی را برای وقوع سیل و زلزله و سایر بلایای طبیعی اعلام کنند.
اما کسی که در زمینهی مدیریت کسب و کار فعالیت میکند، و به طور کلی، هر کسی که میخواهد کیفیت تصمیمگیری خود را بهبود دهد، لازم است از این اظهارات چندپهلو و پیامهای مبهم فاصله بگیرد و بکوشد مفهوم احتمال و ریسک و خطرات پیش رو را به بهترین و شفافترین شکل ممکن بیان کند.
به همین علت است که انتقال دقیق و شفاف پیامهای مربوط به ریسک و احتمال یک مهارت است و به سرفصلی جدی در آموزش تصمیمگیری در شرایط ریسک و ابهام تبدیل شده است.
به این ترکیبها توجه کنید:
- احتمال موفقیت سارا در کنکور
- احتمال بارش باران
- احتمال مسدود بودن جاده
- احتمال برندهشدن در قرعهکشی بانک
- احتمال فسخ قرارداد
- احتمال نادرست بودن یک فرضیه
- احتمال مناسب بودن فرد مصاحبهشونده برای یک موقعیت شغلی
در همهی ترکیبهای بالا از واژهی احتمال استفاده شده است. اما مفهوم «احتمال» در این جملهها یکسان نیست. به عبارت دیگر، ما با «یک نوع احتمال» سر و کار نداریم؛ بلکه با «انواع احتمال» سر و کار داریم.
بهطور کلی میتوان احتمال را به سه دسته تقسیم کرد. در ادامهی این درس، با هر یک از این سه دسته آشنا میشویم:
دوست عزیز. مطالعه مجموعه درسهای تصمیم گیری پیشرفته، صرفاً برای کسانی امکان پذیر است که هر دو شرط زیر را دارا باشند:
- کاربر ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیم گیری را انجام داده باشند و پروژه آنها پذیرفته شده باشد.
ضمناً اگر کاربر ویژه متمم باشید، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که فهرست آنها را میتوانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای متمم
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
تفکر سیستمی
مهارت یادگیری
مدل ذهنی
تصمیم گیری
و سپس به سراغ تصمیم گیری پیشرفته بیایید.
تمرین و مشارکت در بحث
برای هر یک از انواع احتمال که در درس مطرح شد، یک مثال از زندگی روزمره یا رویدادهای محیط کار مطرح کنید.
نوشته انواع احتمال | سه مفهوم متفاوت احتمال در گفتگوها و تحلیلها اولین بار در متمم. پدیدار شد.