پیشنیاز مطالعهی این درس:
- مطالعهی درس مدل پنج عاملی شخصیت
- مطالعهی درس برونگرایی (خصوصاً دو بخش آخر درس)
از دوستان عزیز متممی انتظار میرود پس از مطالعهی این درس
- بتوانند مفهوم نوروتیک بودن و نوروتیسیزم (شاخص N) را در مدل پنج عاملی شخصیت توضیح داده و شش مولفهی آن را نام ببرند.
- بتوانند مصداقهای شاخص N را در زندگی و رفتارهای روزمره بیان کرده و تحلیل کنند.
- بتوانند شدت و ضعف مولفههای مختلف شاخص N را در خود بررسی کرده و برآورد کنند.
تا کنون در مدل پنج عاملی شخصیت، چهار فاکتورِ برونگرایی (E)، وجدان (C)، باز بودن نسبت به تجربههای جدید (O) و سازگاری و موافق بودن (A) را بررسی کردهایم.
بنابراین از پنج حرف OCEAN (که مخفف پنج عامل شخصیتی هستند) تنها N باقی مانده که حرف اول Neuroticism است.
Neurotic بودن یا Neuroticism را در فارسی به روان نژندی و روان رنجوری و نیز عصبیت ترجمه کردهاند.
با توجه به اینکه Neuron نیز به عصب ترجمه شده، ترجمهی Neuroticism به عصبیت، ریشهدار و دقیق محسوب میشود.
اما از آنجا که در ادبیات عمومی، گاهی اوقات عصبیت با عصبانیت اشتباه گرفته میشود (که الزاماً ارتباطی با هم ندارند) تصمیم گرفتیم از همان عبارت نوروتیک بودن استفاده کنیم تا معنی این اصطلاح، به شکل دقیقتری منتقل شود.
نوروتیک به چه معناست؟
فروید نخستین کسی بود که مفهوم Neurosis را مطرح کرد.
او مفاهیمی مانند اضطراب نامطلوب و رنجهای روانی و ناتوانی در کنار آمدن با نیازهای روانی زندگی را از جمله نشانههای Neurosis میدانست.
فروید بر این باور بود که همهی ما تا حدی گرفتار این روانرنجوری هستیم؛ فقط شدت و ضعف آن در ما تفاوت دارد.
اگر چه در ادامه شش مولفهی اصلی نوروتیک بودن را بررسی میکنیم، اما فعلاً در حد یک تعریف اولیه، میتوانیم ویژگی شخصیت نوروتیک را آمادگی برای تجربهی احساسات و هیجانات منفی در نظر بگیریم.
ضمن اینکه باید به خاطر داشته باشیم که نورتیک بودن که فروید و روانکاوان دیگر مطرح میکنند، مفهومی تحلیلی است. در حالی که شخصیت نوروتیک که در اینجا به آن میپردازیم، صرفاً یک چتر مفهومی است که شش مولفهی N1 تا N6 را پوشش میدهد.
شاخهی اول (N1) | اضطراب | Anxiety
اولین مولفه از شش مولفهی نوروتیک بودن در مدل پنجعاملی شخصیت، اضطراب یا Anxiety است.
در مجموعه درسهای مدیریت استرس به تعریف اضطراب و تفاوت اضطراب با ترس و استرس و سایر مفاهیم مشابه پرداخته شده است.
اما باید به این نکته توجه داشته باشید که آنچه در شاخص N1 تحت عنوان اضطراب نامیده میشود، معنای گستردهی آن را پوشش میدهد. به عبارت دیگر، ترس و نگرانی و دلهره و هیجاناتی مانند اینها، همگی زیر شاخهی N1 در نظر گرفته میشوند.
هر چه تجربهی تنش و نگرانی در زندگی شما بیشتر باشد و از هر پیشامد محتمل و غیرمحتملی در آینده بترسید، مولفهی N1 در شخصیت شما قویتر است.
تمرین اول (برای خلوت خودتان و نه الزاماً برای متمم):
فهرست سوالات مطرح شده در درس را دو یا سه مرتبه بخوانید.
بکوشید تصویری از مجموعهی این صفات بهدست بیاورید و جایگاه خودتان را در طیف N=0 تا N=100 برآورد کنید.
تلاش کنید در میان اطرافیان خود، کسی را جستجو کنید که به گمان شما بیشترین امتیار را در N به دست میآورد.
همچنین فرد دیگری را بیابید که کمترین امتیاز N را کسب خواهد کرد.
حالا سعی کنید سه نفر دیگر از دوستان و آشنایان خود را به خاطر بیاورید و آنها را به ترتیب بین دو نفری که پیدا کرده بودید قرار دهید.
تمرین دوم
یک موقعیت شغلی نیازمند به N پایین را انتخاب کنید و شرح دهید.
فرض کنید پانزده دقیقه وقت دارید تا در یک مصاحبه شغلی، برآوردی از مولفهی N در پروفایل شخصیتی طرف مقابل به دست آورید.
میتوانید این کار را با سوال پرسیدن، مطرح کردن داستان و نظرخواهی از فرد، توجه به مشخصات و ویژگیهای ظاهری، تحلیل رفتارها و هر کار دیگری که به ذهنتان میرسد انجام دهید.
چه شیوههایی را به این منظور به کار میگیرید؟
نوشته نوروتیک یعنی چه؟ منظور از شخصیت نوروتیک چیست؟ اولین بار در متمم. پدیدار شد.