- چگونه می‌توانیم در مصاحبه شغلی، مهارت تصمیم گیری مصاحبه‌شونده را ارزیابی کنیم؟
- آیا پرسش‌های مستقیم درباره مهارت تصمیم گیری میتوانند مفید باشند؟
- آیا اصلاً می‌توان امید داشت که چنین مهارتی در مصاحبه شغلی قابل ارزیابی باشد؟
- با چه پرسش‌هایی می‌توانیم از مصاحبه‌شونده بخواهیم درباره تجربه تصمیم گیری های گذشته‌اش صحبت کند؟
موارد بالا، نمونه‌هایی از پرسش‌هایی هستند که در اینجا به آنها می‌پردازیم.£
هنوز هم می‌توانید افرادی را بیابید که فکر می‌کنند مهارت تصمیم گیری صرفاً برای کسانی ضروری است که لازم است در رده‌های مدیریتی فعالیت کنند.
جالب اینجاست که برای استخدام و جذب اعضای جدید در رده‌ی مدیریتی نیز، معمولاً سابقه قبلی و موفقیت‌ها و شکست‌های گذشته را به عنوان معیاری برای مهارت تصمیم گیری در موقعیت شغلی جدید در نظر می‌گیریم و صرفاً بر همین اساس در مورد هر فرد قضاوت می‌کنیم.
قبل از پرداختن به بحث سوالهای مصاحبه شغلی برای سنجش مهارت تصمیم گیری لازم است چند نکته‌ی واضح اما مهم را با هم مرور کنیم:
تصمیم گیری مهارت مورد نیاز بسیاری از لایه‌های سازمانی است. مهارت تصمیم گیری مختص لایه‌های مدیریتی سازمان نیست. اگر چه در لایه‌های مختلف می‌تواند مصداق‌های متفاوتی داشته باشد. تصمیم گیری برای مدیر IT یک شرکت، ممکن است به خرید یک سیستم نرم افزاری یا سخت افزاری مربوط شود؛ اما کارمند مرکز تماس شرکت، هم نیازمند این مهارت است و باید درباره‌ی شیوه مواجهه با یک مشتری ناراضی تصمیم بگیرد.
موفقیت‌ها و شکست‌های گذشته، به تنهایی نباید معیار قضاوت باشند. به خاطر داشته باشیم که موفقیت‌ها و شکست‌های ما حاصلِ ترکیبِ شرایط محیطی و انتخاب‌های فردی‌مان هستند. چه بسا تحلیل‌ها و تصمیم‌های نادرست ما نتیجه‌ی درستی داشته باشند و کم نیست مواردی که انتخاب‌های درست من، به نتایجی نامطلوب منتهی شده باشند.
[ درس مرتبط و توضیحات بیشتر: رابطه تصمیم درست و نتیجه مطلوب ]
مهارت در تصمیم گیری را نمی‌توان با خوداظهاری سنجید. نباید انتظار داشته باشید که از طرف مقابل بپرسید به خودت در مهارت تصمیم گیری چه امتیازی می‌دهی و او هم امتیازی درست و دقیق به شما ارائه دهد. ما به خوبی می‌دانیم که حتی در مباحث ساده‌تر (مثل مهارت در یک نرم افزار) هم اظهارات داوطلبان چندان واقع‌بینانه نیست. در اینجا مشکلِ جدی‌تری هم پیش روی ما قرار دارد: حتی به فرض اینکه داوطلب با ما صادق باشد، به احتمال زیاد واقعاً نمی‌داند که در مهارت تصمیم گیری تا چه حد قوی یا ضعیف است.
بعد از این مقدمه، اجازه بدهید به سراغ سوال‌هایی برویم که می‌تواند تا حدی در ارزیابی مهارت تصمیم گیری داوطلبان در مصاحبه شغلی مفید باشد.
واضح است که قرار نیست همه‌ی سوالهای زیر را بپرسید و نیز حتی نمی‌توانیم بگوییم سوالهای زیر، بهترین گزینه‌های قابل استفاده در مصاحبه شغلی هستند. اما قطعاً میتوانند یک نقطه شروع مناسب باشند.
هم‌چنین حتماً توجه داشته باشید که هیچ یک از نکاتی که در ادامه می‌گوییم، قرار نیست به صورت مطلق و مکانیکی، مجموعه‌ای از پاسخ‌های درست و نادرست را مشخص کنند. بلکه صرفاً قرار است به شما برای تحلیل بهتر پاسخ‌هایی که از طرف مقابل می‌شنوید کمک کنند.
یکی از تصمیم‌های روزانه که در محیط یا زندگی با آن مواجه هستید را بگویید. سعی کنید برای ما تمام مسیری که برای انتخاب گزینه‌ی نهایی طی می‌کنید را بگویید.
بدیهی است چنین سوالی یک پاسخ مشخص و قطعی ندارد. اما به علت اینکه یک پرسشِ نسبتاً باز محسوب می‌شود، فرصتی دارید تا در میان حرف‌ها و توضیحات طرف مقابل، نکته‌ها و مواردی را که برایتان مهم است، جستجو و کشف کنید.
مثلاً اگر چنین سوالی برای مصاحبه‌شونده، عجیب یا غیرقابل درک یا غیرمنتظره باشد، احتمالاً می‌توانید نتیجه بگیرید که فرایند تصمیم‌گیری را بیشتر به عنوان فعالیتی جنبی یا انتخابی بر اساس شاخص‌های دلی و حس و شهود می‌بیند و طبیعتاً نباید انتظار داشته باشید که تصمیم‌گیری را به عنوان یک مهارت ببیند و درک کند.
ضمناً چنین پرسشی می‌تواند کمک کند تا ببینید طرف مقابل، صرفاً چالش‌ها و تصمیم‌های بسیار مهم را می‌بیند و درک می‌کند یا اینکه متوجه می‌شود که در فعالیت روزانه، با تصمیم‌های متعددی زیادی مواجه است.
مواردی بوده که فرد داوطلب (خصوصاً در رده‌های میانی یا عملیاتی سازمان) به این سوال، چنین پاسخ داده است:
«معمولاً در کار ما تصمیم‌ها بر عهده‌ی مدیرمان بوده و به ما بیشتر به عنوان تیم اجرایی نگاه می‌شده است.»
می‌توان درک کرد که احتمالاً فرد مصاحبه‌شونده با مدیری کار کرده که چندان اهل تفویض اختیار نبوده است؛ اما اینکه او اصلاً متوجه نشده که به هر حال تصمیم‌هایی هم در اختیار او بوده (حتی در حد انتخاب‌های جزئیِ عملیاتی) و هیچ مثالی برای مطرح کردن در ذهن ندارد، خبر خوبی نیست.
نکته‌ی دیگری که می‌توانید در پاسخ‌های فرد مصاحبه‌شونده به آن توجه کنید این است که آیا او اثرات تصمیم خود بر دیگران (آطرافیان / دپارتمان‌های دیگر / دوستان و همکاران) را هم می‌بیند؟ یا تصمیم‌ها را در محیطی کاملاً بسته و فقط با در نظر گرفتن منافع و خواسته‌ها و وظایفی که برای خود او و موقعیت سازمانی او تعریف شده اتخاذ می‌کند.
چه تجربه‌ها و پیشنهادها و نکات دیگری در ذهن دارید که می‌تواند به دوستان‌تان که قصد برگزاری مصاحبه شغلی دارند و می‌خواهند مهارت تصمیم‌گیری را بسنجند کمک کند؟
چه تجربه‌ای از پاسخ نامطلوب و نامناسب به سوالهای بالا یا سوالهای مشابهی در زمینه‌ی تصمیم‌گیری دارید که شانس مصاحبه‌شونده را کاهش داده یا از بین برده است؟
نوشته سوالهای مصاحبه شغلی | سنجش توانایی تصمیم گیری اولین بار در متمم. پدیدار شد.
