پیش نیاز مطالعه درس اهمیت داستان در تصمیم گیری تشخیصی
- مطالعهی درس تعریف تفکر شهودی
- مطالعهی درس گری کلین
از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس:
- بتوانند تصمیم گیری تشخیصی را توضیح داده و تفاوت آن را با تصمیم های انتخابی شرح دهند.
- به خاطر بسپارند که انباشتگی داستان‌ها در ذهن می‌تواند به بهبود کیفیت تصمیم های تشخیصی کمک کند.
- بتوانند سه کارکرد اصلی داستان‌سازی و داستان‌گویی را بر اساس دسته‌بندی گری کلین فهرست کرده و شرح دهند.
در تعریف تفکر شهودی توضیح دادیم که گری کلین نقش مهمی در توسعه و ترویج این بحث ایفا کرده است.
هم‌چنین گفتیم که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای او در موضوع تصمیم گیری، طرحِ مفهومی تحت عنوان تصمیم گیری طبیعی یا NDM (مخفف Naturalistic Decision Making) بوده است.
کلِین روش NDM را در مقابل تصمیم گیری تحلیلی مطرح کرده تا به ما یادآوری کند که همه‌ی تصمیم‌ها و تصمیم‌گیری‌ها، مطابق آن فرایند مکانیکی و ریاضی که دانشمندان کلاسیک تصمیم‌گیری مطرح کرده‌اند انجام نمی‌شوند.
روش تصمیم گیری تشخیصی یکی از زیرمجموعه‌های تصمیم گیری طبیعی است که همه‌ی ما تجربه‌ی آن را داریم، اما در کتاب‌های رسمی دانشگاهی و آموزش‌های سنتی تصمیم‌گیری، کمتر به آن اشاره می‌شود:
منظور از تصمیم گیری تشخیصی چیست؟
در شکل متعارف تصمیم‌گیری، چند گزینه پیش روی شما قرار دارد و شما هم بر اساس معیارهای مختلف، آنها را ارزیابی کرده و یکی را انتخاب می‌کنید.
مثلاً از خود می‌پرسید: کدام‌یک از این ماشین‌ها را بخرم؟
اما در تصمیم‌گیری تشخیصی (Recognitional Decision-making)، شما به مجموعه تجربه‌های پیشین خود مراجعه می‌کنید و می‌کوشید تشخیص دهید که وضعیت فعلی به کدام‌یک از تجربه‌های پیشین شما نزدیک است.
مثلاً کسی که مصاحبه‌های شغلی فراوانی انجام داده است، ممکن است در برخورد با یک مصاحبه‌شونده‌ی جدید، بکوشد نمونه‌ای شبیه او را از خاطرات خود پیدا کرده و بر آن اساس، درباره‌ی این فرد هم پیش‌بینی‌هایی را انجام دهد.
تحلیل‌های تشخیصی ممکن است در ادامه، به تصمیم‌های متعارف منتهی شوند.
مثال‌های تحلیل و تصمیم مبتنی بر تشخیص کم نیستند و حتماً شما هم نمونه‌های بسیاری از آنها را دیده و شنیده‌اید:
- آیا اقتصاد ایران شبیه اقتصاد ونزوئلا خواهد شد؟ (یا این‌ها دو الگوی کاملاً متفاوت هستند؟)
- آیا رونق کسب و کارهای دیجیتال در کشور را می‌توان با رونق شدید سال‌های پایانی قرن بیستم در سطح جهان مقایسه کرد؟ (یعنی آیا این‌جا هم با حباب اینترنت روبرو هستیم یا وضعیت فعلی، پدیده‌ی متفاوتی است؟)
- آیا ادغام شرکت A و B، سرنوشتی شبیه ادغام دایملر-کرایسلر (که چندان موفق نبود) خواهد داشت؟
گری کلین از جمله کسانی است که چنین موضوعاتی را به شکل گسترده و عمیق بررسی کرده است.
او معتقد است که خطاهای این نوع تصمیم‌ها، الزاماً از روش‌های تحلیلی – که ساده‌سازی‌های خاص خود را دارند – بیشتر نیست و اگر نقاط قوت و ضعف روش‌های تشخیصی را بشناسیم و آنها را در کنار روش‌های سنتی تحلیلی قرار دهیم، اتفاقاً قدرت تصمیم‌گیری‌مان افزایش خواهد یافت.
دوست عزیز. مطالعه مجموعه درس‌های تفکر نقادانه، صرفاً برای کسانی امکان پذیر است که هر دو شرط زیر را دارا باشند:
- کاربر ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیم گیری را انجام داده باشند و پروژه آنها پذیرفته شده باشد.
البته اگر کاربر ویژه متمم باشید، به درس‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که فهرست آنها را می‌توانید در این‌جا ببینید:
فهرست درس‌های متمم
البته از میان درس‌ها و مطالب مطرح شده، ما فکر می‌کنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
تفکر سیستمی
مهارت یادگیری
مدل ذهنی
تصمیم گیری
و سپس به سراغ تصمیم گیری پیشرفته بیایید.
سری مطالب حوزه تصمیم گیری پیشرفته
The post اهمیت داستان گویی و داستان سازی در تصمیم گیری تشخیصی appeared first on متمم.
